لرزش فرمان در سرعت‌های بالا: آیا مشکل از بالانس است یا میزان فرمان؟

لرزش فرمان در سرعت‌های بالا: آیا مشکل از بالانس است یا میزان فرمان؟

 

لرزش فرمان، به خصوص در سرعت‌های بالاتر از 80 یا 90 کیلومتر بر ساعت، یکی از شایع‌ترین و آزاردهنده‌ترین مشکلاتی است که رانندگان تجربه می‌کنند. بسیاری به محض مواجهه با این لرزش، فوراً به سراغ بالانس کردن چرخ‌ها می‌روند. اگرچه بالانس نبودن چرخ‌ها دلیل اصلی این مشکل است، اما همیشه تنها دلیل نیست. گاهی اوقات، مشکل عمیق‌تر بوده و به "میزان فرمان" یا حتی ترکیبی از هر دو مربوط می‌شود. تشخیص صحیح منشأ لرزش برای رفع دائمی و اصولی آن حیاتی است.

 

1 بالانس چرخ‌ها: عامل اصلی لرزش ارتعاشی

 

این شایع‌ترین علت لرزش فرمان در سرعت‌های بالا است. مجموعه رینگ و لاستیک، یک جسم دوار است. اگر توزیع وزن در این مجموعه حتی به اندازه چند گرم (مثلاً 10 یا 15 گرم) نامتوازن باشد، در سرعت‌های بالا نیروی گریز از مرکز قابل توجهی ایجاد می‌کند. این نیروی نامتوازن باعث می‌شود چرخ به صورت مداوم بالا و پایین پریده یا به طرفین "لنگ" بزند و این ارتعاشات مستقیماً از طریق سیستم تعلیق و جعبه فرمان به دستان شما منتقل می‌شود.

 

چگونه آن را تشخیص دهیم:

نوع لرزش: لرزش ناشی از بالانس معمولاً یک ارتعاش سریع و مداوم است که با افزایش سرعت، فرکانس آن بیشتر می‌شود. حس می‌کنید فرمان در دستان شما "وز وز" می‌کند.

بازه سرعت مشخص: این لرزش معمولاً در یک بازه سرعت خاص شروع می‌شود (مثلاً بین 90 تا 110 کیلومتر بر ساعت) و ممکن است با عبور از آن سرعت (مثلاً در 130 کیلومتر بر ساعت) کمتر شده یا از بین برود.

محل احساس لرزش: اگر لرزش عمدتاً در فرمان احساس می‌شود، مشکل به احتمال زیاد از چرخ‌های جلو است. اگر لرزش بیشتر در اتاق خودرو و صندلی‌ها حس شود، معمولاً مشکل از چرخ‌های عقب است.

 

2 میزان فرمان: عامل لرزش ناشی از سایش و کشش

 

میزان فرمان به خودی خود باعث ایجاد یک لرزش ارتعاشی و مداوم مانند بالانس نمی‌شود. اما یک میزان فرمان نادرست می‌تواند شرایطی را به وجود آورد که منجر به لرزش فرمان شود. این تأثیر به دو شکل اصلی خود را نشان می‌دهد.

 

الف سایش نامنظم لاستیک (Tire Wear):

میزان فرمان غلط، به خصوص زوایای "تو" (Toe) و "کمبر" (Camber) نادرست، باعث سایش غیریکنواخت لاستیک‌ها می‌شود. مثلاً لاستیک دچار سایش پله‌ای (Heel-and-Toe wear) یا سایش لبه‌ای می‌شود. این لاستیک که دیگر شکل گرد و یکنواخت خود را از دست داده، هنگام چرخیدن روی جاده، لرزش ایجاد می‌کند. این لرزش ممکن است شبیه به لرزش بالانس به نظر برسد، اما یک تفاوت کلیدی دارد.

 

چگونه آن را تشخیص دهیم:

تاریخچه مشکل: لرزش به مرور زمان و با کارکرد بیشتر لاستیک‌ها ایجاد و تشدید شده است.

عدم رفع مشکل با بالانس: شما چرخ‌ها را چندین بار بالانس می‌کنید، اما لرزش به طور کامل از بین نمی‌رود یا خیلی زود برمی‌گردد. دلیل این است که دستگاه بالانس، یک لاستیک بدشکل را بالانس می‌کند، اما شکل نامنظم آن همچنان در تماس با جاده لرزش ایجاد می‌کند.

شواهد بصری: با کشیدن دست روی سطح لاستیک، ناهمواری‌ها و پله پله شدن آج‌ها را حس می‌کنید.

 

ب لرزش ناشی از کشمکش (Scrubbing):

اگر زاویه "تو" (Toe) چرخ‌های جلو بیش از حد باز (Toe-out) یا بسته (Toe-in) باشد، چرخ‌ها در حین حرکت مستقیم، دائماً در حال کشیده شدن به طرفین روی سطح جاده هستند. این کشمکش مداوم می‌تواند در سرعت‌های بالا نوعی لرزش یا حس "ناآرامی" و "گیجی" در فرمان ایجاد کند که با لرزش سریع بالانس متفاوت است.

 

چگونه آن را تشخیص دهیم:

نوع حس فرمان: بیشتر از یک لرزش ارتعاشی، حسی شبیه به "جنگیدن" فرمان یا نیاز دائمی به اصلاحات کوچک برای مستقیم نگه داشتن خودرو دارید.

گرم شدن غیرعادی لاستیک‌ها: پس از یک رانندگی کوتاه، لاستیک‌ها به دلیل اصطکاک اضافی، بیش از حد معمول داغ می‌شوند.

سایش سریع لبه‌های داخلی یا بیرونی لاستیک.

 

نتیجه‌گیری:

به عنوان یک قانون کلی، اولین قدم برای رفع لرزش فرمان در سرعت بالا، بررسی و انجام بالانس دقیق چرخ‌هاست. اما اگر پس از بالانس کردن، لرزش همچنان پابرجاست یا به سرعت بازمی‌گردد، تقریباً به طور قطع مشکل از جای دیگری است. در این حالت، سایش نامنظم لاستیک ناشی از میزان فرمان نادرست، محتمل‌ترین متهم است. رفع مشکل در این مرحله نیازمند بازرسی دقیق زوایای فرمان، اصلاح آن و در موارد شدید، تعویض لاستیک‌های آسیب‌دیده است.

 

فرمان ماشینت می‌لرزه و فکر می‌کنی با یه بالانس ساده حل میشه؟

لرزش فرمون تو سرعت بالا، فریاد لاستیک‌های ماشینته که دارن به خاطر تنظیم نبودن فرمون، تیکه تیکه میشن.

ما لرزش رو از ریشه قطع می‌کنیم، نه اینکه موقتاً آرومش کنیم.

برای آرامش فرمون و جیبت، همین الان زنگ بزن: 09198779198