رابطه مستقیم بین سلامت جلوبندی و دقت میزان فرمان
جلوبندی خودرو (سیستم تعلیق و فرمان) و میزان فرمان دو مفهوم کاملاً در هم تنیده هستند. نمیتوان یکی را بدون در نظر گرفتن دیگری بررسی یا تنظیم کرد. در حقیقت، سلامت کامل جلوبندی، پیشنیاز اصلی برای انجام یک میزان فرمان دقیق و پایدار است. هرگونه نقص یا لقی در قطعات جلوبندی، عملیات میزان فرمان را بیفایده یا حتی غیرممکن میسازد.
چرا جلوبندی سالم برای میزان فرمان حیاتی است؟
میزان فرمان، فرایند تنظیم دقیق زوایای چرخها بر اساس مشخصات کارخانه است. این تنظیمات با دقت بسیار بالا، گاهی تا کسری از درجه (مثلاً 0.1 درجه) انجام میشوند. دستگاههای میزان فرمان مدرن، این زوایا را بر روی چرخهایی اندازهگیری میکنند که به مجموعهای از قطعات متحرک (طبقها، سیبکها، بوشها، میل فرمان و غیره) متصل هستند.
اگر در این قطعات لقی یا فرسودگی وجود داشته باشد، چه اتفاقی میافتد؟
1. تغییر مداوم زوایا: یک جلوبندی فرسوده، "بازی" یا لقی دارد. این یعنی چرخها دیگر در یک موقعیت ثابت قرار ندارند. وقتی تکنسین تلاش میکند زاویه "تو" (Toe) را تنظیم کند، این لقی باعث میشود چرخ در حین تنظیم جابجا شود و به یک عدد ثابت و دقیق نرسد. حتی اگر در حالت سکون به عدد مورد نظر برسد، به محض حرکت خودرو و تحت فشار قرار گرفتن سیستم تعلیق، تمام زوایا دوباره به هم میریزند. در واقع، شما در حال تنظیم قطعهای هستید که موقعیت ثابتی ندارد.
2. عدم امکان رسیدن به تنظیمات استاندارد: گاهی اوقات، یک قطعه معیوب مانند طبق خم شده یا سیبک خراب، به طور فیزیکی اجازه نمیدهد که چرخ به زاویه استاندارد خود برسد. در این حالت، روی صفحه نمایش دستگاه میزان فرمان، اعداد مربوط به آن زاویه (معمولاً کمبر یا کستر) در محدوده قرمز باقی میمانند و تکنسین هرچقدر هم تلاش کند، نمیتواند آن را به محدوده سبز (استاندارد) برساند. این یک نشانه قطعی برای وجود یک ایراد در قطعات جلوبندی یا حتی شاسی است.
3. بیفایده شدن هزینه میزان فرمان: انجام میزان فرمان روی یک جلوبندی خراب، اتلاف وقت و پول است. تنظیمات انجام شده در بهترین حالت فقط برای چند کیلومتر یا تا اولین دستانداز دوام خواهند آورد. لقی موجود در سیستم به سرعت تمام زحمات را از بین برده و خودرو دوباره دچار مشکلاتی مانند کشیدن فرمان و لاستیک سایی میشود.
قطعات کلیدی جلوبندی که قبل از میزان فرمان باید بررسی شوند:
سیبک فرمان: لقی در این قطعه مستقیماً باعث به هم خوردن زاویه "تو" و ایجاد خلاصی در فرمان میشود.
سیبک طبق: خرابی آن باعث لقی طبق، ایجاد صدا و به هم خوردن شدید زوایای کمبر و کستر میشود.
بوشهای طبق: این قطعات لاستیکی یا فلزی-لاستیکی، طبق را به شاسی متصل میکنند. پارگی یا لهیدگی آنها باعث جابجایی طبق و تغییر تمام زوایای چرخ میشود.
کمکفنرها و فنرها: کمکفنر ضعیف یا فنر "نشست کرده" ارتفاع خودرو را تغییر میدهد که این خود مستقیماً بر زوایای کمبر و تو تاثیرگذار است.
بلبرینگ چرخ: لقی در بلبرینگ چرخ باعث میشود کل مجموعه توپی و چرخ بازی کند و هرگونه تنظیم زاویه را غیرممکن سازد.
نتیجهگیری: یک قانون طلایی
قانون طلایی این است: "اول جلوبندی، بعد میزان فرمان".
یک تعمیرکار یا تکنسین حرفهای میزان فرمان، همیشه قبل از شروع کار، جلوبندی خودرو را به طور کامل بازرسی میکند. او با جک زدن زیر خودرو و تکان دادن چرخها در جهات مختلف، لقی قطعات را بررسی میکند. اگر هرگونه لقی یا ایراد اساسی مشاهده شود، ابتدا باید آن قطعه معیوب تعویض یا تعمیر گردد و سپس برای میزان فرمان اقدام شود.
در غیر این صورت، میزان فرمان نه تنها مشکلی را حل نمیکند، بلکه میتواند با پنهان کردن موقت یک عیب بزرگتر، ایمنی سرنشینان را به خطر بیندازد. سلامت جلوبندی، فونداسیون یک رانندگی پایدار و دقیق است و میزان فرمان، تنظیمات نهایی روی این فونداسیون محکم است.