مشکلات رایجی که حتی پس از میزان فرمان باقی می‌مانند (و راه حل آنها)
گاهی اوقات پیش می‌آید که حتی پس از انجام میزان فرمان در یک مرکز تخصصی، برخی مشکلات مانند کشیدن فرمان همچنان باقی می‌مانند. این موضوع می‌تواند برای راننده گیج‌کننده و ناامیدکننده باشد. در این موارد، علت مشکل دیگر به هم خوردگی زوایای فرمان نیست، بلکه به عوامل دیگری مربوط می‌شود که در فرآیند میزان فرمان قابل تنظیم یا تشخیص نیستند. در ادامه به رایج‌ترین این مشکلات و راه حل آنها می‌پردازیم.
1. مشکل: کشیدن فرمان به یک سمت (علت: ایراد ساختاری لاستیک)
این شایع‌ترین علت باقی ماندن مشکل کشیدن فرمان پس از انجام یک میزان فرمان دقیق است.
علت چیست؟
ساختار داخلی لاستیک‌ها، به خصوص در برندهای با کیفیت پایین‌تر یا لاستیک‌های فرسوده، ممکن است دارای ایراد باشد. به این پدیده "کشش شعاعی" یا "کونیکالیتی" (Tire Conicity) می‌گویند. در این حالت، یکی از لاستیک‌ها به طور ذاتی تمایل دارد به یک سمت بغلتد، درست مانند یک مخروط که روی زمین می‌غلتد و یک مسیر دایره‌ای را طی می‌کند. این ایراد با چشم قابل تشخیص نیست و روی دستگاه میزان فرمان نیز نشان داده نمی‌شود زیرا زوایای چرخ کاملا صحیح است اما خود لاستیک معیوب است.
راه حل:
تکنسین برای تشخیص این مشکل، یک تست ساده و استاندارد انجام می‌دهد: جابجایی لاستیک‌های جلو.
اگر خودرو به سمت راست می‌کشید، تکنسین لاستیک جلو سمت راست را با لاستیک جلو سمت چپ جابجا می‌کند.
پس از این جابجایی، یکی از سه حالت زیر رخ می‌دهد:
1. اگر مشکل کشیدن فرمان کاملاً برطرف شد، ایراد از یکی از لاستیک‌ها بوده است.
2. اگر جهت کشیدن فرمان برعکس شد (یعنی خودرو شروع به کشیدن به سمت چپ کرد)، به طور قطع ایراد از همان لاستیکی است که جابجا شده.
3. اگر کشیدن فرمان همچنان به همان سمت راست ادامه داشت، مشکل از لاستیک نیست و باید موارد دیگر بررسی شود.
راه حل نهایی در صورت تایید ایراد لاستیک، تعویض جفت لاستیک‌های جلو است. گاهی اوقات با انتقال لاستیک‌های جلو به عقب نیز مشکل موقتاً برطرف یا کمتر محسوس می‌شود.
2. مشکل: کشیدن فرمان فقط در هنگام ترمزگیری
اگر خودرو در حرکت عادی مستقیم می‌رود اما فقط در زمان ترمز گرفتن به یک سمت کشیده می‌شود، مشکل از سیستم ترمز است، نه میزان فرمان.
علت چیست؟
نیروی ترمز به طور نامساوی بین چرخ‌های چپ و راست توزیع می‌شود. این اتفاق معمولاً به دلیل گیر کردن یا عملکرد ضعیف کالیپر ترمز در یکی از چرخ‌ها رخ می‌دهد. وقتی شما ترمز می‌کنید، چرخی که کالیپر سالم‌تری دارد، نیروی ترمز بیشتری دریافت کرده و خودرو به سمت همان چرخ کشیده می‌شود. دلایل دیگر می‌تواند وجود هوا در سیستم ترمز یا چرب شدن لنت‌ها در یک سمت باشد.
راه حل:
مراجعه به یک تعمیرکار متخصص ترمز. سیستم ترمز هر دو چرخ جلو باید به طور کامل بازرسی شود. کالیپرها باید سرویس، تعمیر یا در صورت لزوم تعویض شوند تا از عملکرد روان و یکنواخت آنها اطمینان حاصل شود.
3. مشکل: گیجی فرمان یا عدم بازگشت فرمان به مرکز پس از پیچیدن
اگر پس از پیچیدن، فرمان به راحتی به حالت مستقیم برنمی‌گردد یا در سرعت‌های بالا حس گیجی و عدم پایداری دارید، مشکل می‌تواند از "زاویه کستر" یا خرابی قطعات سیستم تعلیق باشد.
علت چیست؟
زاویه کستر (Caster) مسئول پایداری جهت‌دار خودرو و همچنین بازگشت فرمان به مرکز پس از پیچیدن است. اگر مقدار کستر در دو طرف یکسان نباشد یا خارج از محدوده استاندارد باشد، این مشکلات بروز می‌کنند. در بسیاری از خودروهای دیفرانسیل جلو، زاویه کستر قابل تنظیم نیست.
همچنین، خرابی یا فرسودگی بوش‌های طبق یا مشکل در کمک‌فنرها و توپی سرکمک (Top Mount) نیز می‌تواند باعث این مشکل شود.
راه حل:
اگر دستگاه میزان فرمان نشان دهد که کستر خارج از محدوده است و قابل تنظیم نیست، این موضوع نشانه یک ایراد جدی‌تر است. معمولاً به دلیل تصادف یا ضربه شدید، قطعاتی مانند طبق، سگدست یا حتی نقاط اتصال سیستم تعلیق به شاسی دفرمه شده‌اند. راه حل، بررسی دقیق این قطعات و در صورت لزوم تعویض آنهاست. در موارد شدید، ممکن است نیاز به شاسی‌کشی باشد.
اگر کستر صحیح است، باید قطعاتی مثل بوش‌های طبق و مجموعه کمک‌فنرها دوباره با دقت بررسی شوند.
4. مشکل: شیب جاده (Road Crown)
این یک مشکل نیست، بلکه یک ویژگی طراحی در جاده‌هاست که اغلب با کشیدن فرمان اشتباه گرفته می‌شود.
علت چیست؟
بیشتر جاده‌ها برای تخلیه آب باران، دارای یک شیب ملایم از مرکز به سمت شانه جاده هستند. به این ویژگی "تاج جاده" یا "Road Crown" می‌گویند. به همین دلیل، طبیعی است که خودرو در اکثر جاده‌ها تمایل بسیار خفیفی به کشیدن به سمت راست (در کشورهای با فرمان سمت چپ) داشته باشد. یک میزان فرمان صحیح، این اثر را به حداقل می‌رساند اما کاملاً حذف نمی‌کند.
راه حل:
برای تست، در یک پارکینگ بزرگ و کاملاً مسطح یا یک جاده خلوت، لحظه‌ای در لاین سرعت (لاین چپ) رانندگی کنید. اگر خودرو در آنجا تمایل به کشیدن به چپ داشت، یعنی میزان فرمان شما درست است و کشیدن خفیف به راست در لاین عادی، به دلیل شیب جاده است.
5. مشکل: حافظه فرمان یا Memory Steer
این یک مشکل کمتر شایع است که در آن پس از چرخاندن فرمان به یک سمت و رها کردن آن، فرمان کمی به همان سمت متمایل باقی می‌ماند و کاملاً به مرکز باز نمی‌گردد.
علت چیست؟
علت اصلی این مشکل، گیر کردن یا عدم چرخش روان در یکی از قطعات سیستم تعلیق یا فرمان است. معمولاً این ایراد به دلیل خرابی توپی سرکمک فنر (Top Mount Bearing) یا چهارشاخ فرمان (Steering U-Joint) رخ می‌دهد. این قطعات در هنگام چرخش فرمان، مقاومت کرده و اجازه بازگشت کامل را نمی‌دهند.
راه حل:
باید توسط یک مکانیک ماهر، عملکرد توپی‌های سرکمک و مفاصل سیستم فرمان به دقت بررسی شود. قطعه‌ای که دارای گیر و مقاومت در برابر چرخش است باید تعویض گردد.