فرآیند گام به گام میزان فرمان در یک مرکز تخصصی (از ورود تا خروج)
انجام میزان فرمان در یک مرکز مجهز و توسط تکنسین ماهر، فرآیندی بسیار دقیق و منظم است که شامل مراحل مختلفی، از بازرسی اولیه تا کالیبراسیون نهایی، می‌شود. این فرآیند به طور کلی به شکل زیر است:
مرحله 1: پذیرش و مصاحبه اولیه
پس از ورود شما به مرکز، مسئول پذیرش یا تکنسین اصلی، خودرو را تحویل گرفته و سوالاتی از شما می‌پرسد. این مرحله برای تشخیص اولیه بسیار مهم است.
سوالات معمول عبارتند از:
علت مراجعه شما برای میزان فرمان چیست؟ (مثلاً سرویس دوره‌ای، کشیدن فرمان، لاستیک سایی، پس از تعمیر جلوبندی)
فرمان به کدام سمت می‌کشد؟ چپ یا راست؟
آیا اخیراً تصادف داشته‌اید یا در دست‌انداز شدیدی افتاده‌اید؟
آیا قطعه‌ای از جلوبندی یا سیستم تعلیق را به تازگی تعویض کرده‌اید؟
آیا فرمان لرزش دارد؟ در چه سرعتی؟
این اطلاعات اولیه یک دید کلی از وضعیت خودرو به تکنسین می‌دهد.
مرحله 2: بازرسی اولیه و فنی (مهم‌ترین مرحله قبل از تنظیم)
قبل از قرار دادن خودرو روی دستگاه، تکنسین یک بازرسی دقیق فیزیکی انجام می‌دهد. این مرحله حیاتی است زیرا میزان فرمان روی جلوبندی خراب بی‌فایده است.
این بازرسی شامل موارد زیر است:
بررسی باد لاستیک‌ها: فشار باد تمام چرخ‌ها چک و به مقدار استاندارد کارخانه تنظیم می‌شود. عدم یکنواختی باد لاستیک‌ها به تنهایی می‌تواند باعث کشیدن فرمان شود.
بررسی وضعیت لاستیک‌ها: ساییدگی غیریکنواخت لاستیک‌ها (مثلاً از لبه داخلی یا خارجی) به تکنسین کمک می‌کند تا ایراد احتمالی در زوایای کمبر یا تو را پیش‌بینی کند.
بازرسی جلوبندی: خودرو روی جک یا بالابر قرار می‌گیرد. تکنسین با تکان دادن چرخ‌ها در جهات افقی و عمودی، لقی تمام قطعات کلیدی جلوبندی را بررسی می‌کند. این قطعات شامل سیبک‌های فرمان، سیبک‌های طبق، بوش‌های طبق، اتصالات میل موج‌گیر و بلبرینگ چرخ‌ها هستند.
در صورت مشاهده هرگونه لقی یا خرابی، تکنسین موضوع را به شما اطلاع می‌دهد و توضیح می‌دهد که قبل از ادامه فرآیند، باید قطعه معیوب تعویض شود.
مرحله 3: قرار دادن خودرو روی دستگاه و نصب سنسورها
پس از تایید سلامت جلوبندی، خودرو به دقت روی جایگاه مخصوص میزان فرمان (که کاملاً تراز است) قرار می‌گیرد.
سپس تکنسین "تارگت‌ها" یا سنسورهای مخصوص دستگاه را روی هر 4 چرخ نصب می‌کند. این تارگت‌ها دارای الگوهای دقیقی هستند که توسط دوربین‌های دستگاه (که معمولاً روی یک ستون در جلو یا کنار خودرو نصب شده‌اند) خوانده می‌شوند. سیستم‌های مدرن معمولاً 3D یا 4D هستند و از دوربین برای تشخیص موقعیت دقیق هر چرخ در فضا استفاده می‌کنند.
مرحله 4: وارد کردن اطلاعات خودرو و خواندن زوایای اولیه
تکنسین مدل دقیق خودرو، سال ساخت و سایز لاستیک‌ها را در نرم‌افزار دستگاه وارد می‌کند. نرم‌افزار، مقادیر استاندارد زوایای کمبر (Camber)، کستر (Caster) و تو (Toe) را برای آن خودروی خاص از پایگاه داده خود فراخوانی می‌کند.
در این لحظه، دستگاه مقادیر فعلی زوایای هر 4 چرخ را اندازه‌گیری کرده و روی مانیتور نمایش می‌دهد. این مقادیر با مقادیر استاندارد مقایسه می‌شوند. معمولاً اعداد خارج از محدوده استاندارد با رنگ قرمز و اعداد داخل محدوده با رنگ سبز نشان داده می‌شوند.
مرحله 5: انجام تنظیمات مکانیکی
این مرحله، خودِ عملیات "میزان فرمان" است. تکنسین با استفاده از ابزارهای مخصوص به زیر خودرو می‌رود و تنظیمات لازم را انجام می‌دهد.
تنظیم زاویه تو (Toe): این رایج‌ترین و مهم‌ترین تنظیم است. با چرخاندن مهره‌های تنظیم روی میل فرمان (Tie Rod) انجام می‌شود. تکنسین با نگاه به مانیتور، آنقدر این مهره‌ها را می‌چرخاند تا عدد زاویه "تو" برای چرخ‌های جلو (و در برخی خودروها چرخ‌های عقب) به محدوده سبز و استاندارد برسد.
تنظیم زاویه کمبر (Camber) و کستر (Caster): تنظیم این دو زاویه در همه خودروها امکان‌پذیر نیست. در برخی خودروها، این زوایا از طریق پیچ‌های بادامکی مخصوص روی طبق یا محل اتصال کمک‌فنر به سگدست قابل تنظیم هستند. اگر خودرو این قابلیت را نداشته باشد و زوایا خارج از محدوده باشند، معمولاً نشان‌دهنده خرابی یا دفرمگی در قطعاتی مانند طبق، سگدست یا شاسی است.
مرحله 6: کالیبراسیون سنسور زاویه فرمان (برای خودروهای مدرن)
پس از اتمام تنظیمات مکانیکی و اطمینان از صاف بودن فرمان، برای خودروهای مجهز به فرمان برقی (EPS) و سیستم کنترل پایداری (ESP)، یک مرحله حیاتی الکترونیکی باقی می‌ماند.
تکنسین دستگاه دیاگ را به خودرو متصل کرده و وارد منوی مربوط به سیستم فرمان یا ESP می‌شود.
سپس گزینه "کالیبراسیون سنسور زاویه فرمان" (Steering Angle Sensor Calibration) را انتخاب می‌کند. با انجام این کار، موقعیت جدید "مستقیم" فرمان برای کامپیوتر خودرو (ECU) تعریف می‌شود تا سیستم‌های الکترونیکی خودرو با هندسه جدید چرخ‌ها هماهنگ شوند. عدم انجام این مرحله می‌تواند باعث بروز خطا در سیستم ESP یا عملکرد نادرست فرمان برقی شود.
مرحله 7: تست جاده و تحویل نهایی
پس از اتمام تمام مراحل، تکنسین خودرو را از دستگاه خارج کرده و یک تست رانندگی کوتاه انجام می‌دهد تا از صاف بودن فرمان در حرکت مستقیم و عدم کشیدن خودرو به طرفین اطمینان حاصل کند.
در نهایت، یک پرینت از گزارش دستگاه که مقادیر زوایا را "قبل" و "بعد" از تنظیمات نشان می‌دهد، به شما تحویل داده می‌شود. این گزارش به شما اطمینان می‌دهد که کار به درستی انجام شده و تمام زوایا در محدوده استاندارد کارخانه قرار گرفته‌اند.
اکنون خودرو آماده تحویل به شماست.